Rente weer in omloop

20–, eigen vertaling uit het Engels

Inleiding

Op 29 mei 2013 heractiveerde Mike Montagne een discussie van oktober vorig jaar. Hij reageerde op een opmerking van mij (hier nu door mij vertaald in het Nederlands weergegeven; voor de originele Engelse citaten zie het Engelse origineel van het artikel dat u nu leest):

Rente is geen probleem voor de circulatie, omdat rente die aan de bank betaald wordt, terugkeert in de economie."

Ik antwoord nu op enkele punten in het commentaar van Mike.

Citaten en commentaren

Waar gaat de rente heen?

Mike Montagne schreef:

Noch jij noch de bank geeft een geloofwaardige uitleg van *hoe* de aan het bankensysteem betaalde rente "terugkeert in de economie."

Heb ik wel gedaan. Om mezelf te citeren: in artikel nr. 4 schreef ik:

Wat doet de bank met haar inkomsten, die dus voor een deel binnenkomen in de vorm van rente op uitstaande leningen?
[...]
Een deel ervan wordt weer uitbetaald, ook als rente, aan de personen en bedrijven die geld hadden ingelegd bij de bank, het geld dat de bank gebruikt om kredieten uit te verstrekken.
[...]
Net als creditrente moet de bank het dividend grotendeels verdienen uit ontvangen rente.
[...]
Een ander deel van de bankinkomsten dient om de operationele kosten te dekken. Voorbeelden: salarissen voor bankmedewerkers, huur voor gehuurde kantoorruimte, rentederving door eigen gebouwen, de kosten van computers, webservers, software, communicatieapparatuur, beveiliging.
[...]
Als eerder vermeld moet een bank reserves opbouwen, waaronder de stroppenpot, om voorbereid te zijn op wat niemand wil maar wat toch soms gebeurt: dat leningen oninbaar blijken.

Mike Montagne schreef ook (noot):

Jake roert daarom een wezenlijk punt aan, dat jij óf niet begrijpt, óf je probeert ons te bedriegen (net als "the bank") precipitates in no more than rightful ramifications — wat je natuurlijk ook niet rechtvaardigt.

Waarom zo paranoïde? Alles wat ik doe is proberen uit te zoeken en begrijpen hoe dingen echt werken, en daarna vertel ik dat ook aan anderen. Ik bedrieg of misleid nooit iemand. Waarom zou ik?

Mike Montagne ging verder:

"Rente" keert niet op magische wijze terug zomaar vanzelf terug "naar de economie". Ze kan op twee manieren terugkeren:
a) we verdienen haar terug in de circulatie; of,
b) we moeten haar teruglenen in de circulatie.

Inderdaad. Dus voor de economie als geheel verdwijnt er geen geld doordat dat als rente betaald wordt. Door rente te betalen ontstaat geen tekort aan geld, niet op macro-economische schaal.

Rente is een redelijke vergoeding voor een nuttige dienst. Je kunt die dienst afnemen als je je dat kunt veroorloven. Dus ja, je moet de rente verdienen, of anders lenen. (Dat laatste is niet verstandig, maar wel mogelijk.) Er is niets speciaals aan rente wat dit betreft. Het is een vergoeding voor een dienst, zoals er zo veel producten en diensten zijn die geld kosten als je ze wilt hebben resp. afnemen.

Mike Montagne schreef in feite dezelfde dingen meer dan eens, reden waarom ik hem soms uit volgorde citeer, doordat ik de duidelijkste van zijn formuleringen eruit haal:

[...] het is zo, dat tenzij we *werkelijk* *alle* verondersteld gerechtvaardigde rente terug "de economie" in verdienen, we gedwongen zijn die in plaats daarvan terug de circulatie in *te lenen*.

Dit is gewoonweg niet waar. Al de rente die een bank ontvangt, wordt (met uitzondering van de stroppenpot) terug de economie in besteed, zodat dat geld ook verdiend wordt door iemand in die economie. De stroppenpot blijft bij de bank, dus niemand leent daaruit. Dat betekent dat niets van de rente “terug de economie in wordt geleend”, alles wordt verdiend.

Natuurlijk gaat het bij deze circulatie om de hele economie, niet om elke persoon en elk bedrijf afzonderlijk. Het is ieders eigen verantwoording niet te veel uit te geven, de uitgaven niet de verdiensten te boven te laten gaan, of dat anders tijdelijk te compenseren met leningen die men zich kan veroorloven. Als daarbij iets fout gaat, is dat niet automatisch de schuld van de bank.

Geldschepping

De gestelde vraag, en de duidelijk ontwijkende antwoorden van het bankensysteem, [...], laten in feite zien:

c) dat het bankensysteem ons wil blijven bedriegen dat het werkelijk eerder niet-bestaand geld de circulatie in "leent", [...]

Een bank leent bestaand geld de circulatie in, d.w.z. leningen worden gefinancierd door ingelegde gelden en geld van aandeelhouders. Soms komt de financiering van de lening in eerste instantie van de lener zelf.

Dat is wat het woord ‘geld’ betekent, in de gewone, alledaagse betekenis, die in feite is ‘waarde uitgedrukt als een bedrag in dollars of euro’s enz.’.

Paradoxaal genoeg houdt het toekennen van een krediet automatisch geldschepping in, maar nu met ‘geld’ in een speciale monetaire betekenis. Maar deze geldschepping maakt de bank geen steek rijker: uitgedrukt als waarde, is het netto-effect nul.

Dit is lastig te begrijpen, maar het is wel waar. Dat zo veel mensen dit niet vatten, is een van de onderliggende oorzaken van een wijdverbreid, ongerechtvaardigd wantrouwen tegen banken dat onder het grote publiek heerst.

Geldhoeveelheid

Mike Montagne schreef:

[...] om een vitale circulatie te handhaven (een circulatie voldoende om de industrie en handel te ondersteunen [...]

Dat is waar centrale banken elke dag mee bezig zijn. Hoe ze dat doen staat in detail uitgelegd in MMM, Modern Money Mechanics. Het document is hier te downloaden als PDF.

Om zorgen dat er genoeg geld in omloop blijft, vindt geldschepping en geldvernietiging plaats. Let wel, ook dit weer met ‘geld’ in die speciale monetaire betekenis, die niet altijd voor de hand lijkt te liggen. Bijvoorbeeld: geld binnen een bank is nooit monetair geld. Meer voorbeelden van zulke vreemde maar ware feiten staan in mijn artikel nr. 16.

Let ook op de verschillende functies van geld.

Regeringen die te veel uitgeven

Mike Montagne stelde:

We begrijpen veel uit het enige allesomvattende antwoord – ook waarom federale regeringen van alle republieken in de hele wereld wel gedwongen zijn te veel uit te geven, [...]

Ze worden daar niet toe gedwongen, maar ze doen het toch. Waarom? Omdat ze zich populair willen maken zodat ze herkozen worden. Regeringsuitgaven worden gewaardeerd door mensen en bedrijven die ervan profiteren. Regeringen willen liever niet de belastingen overeenkomstig verhogen, hoewel dat wel de logische consequentie is van het besteden van meer belastinggeld.

Gevolg: regeringen geven voortdurend meer geld uit dan er uit belastingen binnenkomt. Liever lenen ze meer geld bij van oliesjeikhs en de Chinezen. Kiezers ‘voelen’ dat niet rechtstreeks, dus het kan ze niet schelen.

Dat is helaas een van de nadelen van de democratie. Maar ik heb toch liever democratie dan dictatuur.

Mike Montagne :

Veel mensen hebben simpelweg beweerd dat omdat *ze gewoon aannemen* dat we rente *kunnen terugverdienen* van de banken, rente niet overal om ons heen een bedrag aan vervalste schuld vermenigvuldigt tot een catastrofaal bedrag aan vervalste schuld. Maar de fouten van dit altijd ongekwalificeerde, veronderstelde juweel van een weerwoord zijn precies de reden dat de wereld lijdt onder de huidige catastrofale monetaire crisis.

Er is geen “vervalste schuld”. Dat denk je maar omdat je niet begrijpt hoe geldschepping werkt. Mijn artikelenserie legt dat uit.

De “huidige catastrofale monetaire crisis” is niet veroorzaakt door geldmechanismen, maar door:

Mike Montagne stelde dat:

[...] het bankensysteem publiceert slechts verdere voorstellingen van onze financiële beloften *aan elkaar* - wat én geen schulden aan het bankensysteem zijn, én geen enkel risico inhoudt voor het bankensysteem zodat dat alleen zogenaamd rente rechtvaardigt.

Je begrijpt kennelijk niet waar banken toe dienen, wat ze doen en hoe ze dat doen. Transformatie van bedragen, looptijden, en jawel, ook risico’s, dat is hun kernactiviteit. Hier staat een uitleg.

Boekhouden

Een deel van het vorige citaat nogmaals:

[...] het bankensysteem publiceert slechts verdere voorstellingen van onze financiële beloften *aan elkaar* [...]

Je schijnt ook niet veel van boekhouden te begrijpen. Hier staat een eenvoudige uitleg.

Belastingen en spaargeld

[...] dat het mogelijk is schuldbedragen te boven te komen waarvan zelfs de lasten onmogelijk meer te dragen zijn, [...]

Ik weet niet hoe dat in de VS is, maar hier in Europa lenen veel regeringen niet alleen van Arabieren en Chinezen, maar ook van hun eigen bevolking. Lagere belastingen betekent dat die meer geld kan sparen en in pensioenen kan stoppen, zodat de regering meer geld kan lenen om te veel uit te geven en de belastingen laag te houden.

Iedereen blij? Of houdt iedereen elkaar voor de gek.


11 juni 2013

Zie ook dit vervolg van de discussie, nu onder de titel “Representing all value?” (in het Engels, geen Nederlandse vertaling beschikbaar, noch gepland).


Noot van vertaler

De uitdrukking “precipitates in no more than rightful ramifications” heb ik onvertaald laten staan, omdat ik werkelijk niet weet wat die zou moeten betekenen. Volgens mij loopt de hele zin in het Engels ook niet.

Ik vind Mike’s Engels vaak erg moeilijk, ook met woordenboeken erbij. Ik schreef er eerder dit over. Kort daarna trof ik Mike Montagne op Twitter en Skype maar op verzoeken aan te geven of de door mij veronderstelde betekenis van “consideration” juist is, weigerde hij in te gaan. Daarom heb ik in dit geval ook geen zin meer het na te vragen.

Dus ik laat het gewoon staan zoals het er staat, in het Engels.


Copyright © 2013 R. Harmsen. Alle rechten voorbehouden.