Dit artikeltje hoort bij een serie, met de delen 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 .
Ik hoorde net in een reclame iets als “van [iets wat ik vergeten ben] tot filmmuziek in het Concertgebouw.” Of was het ‘tot veel muziek’? Klinkt bijna hetzelfde, op een klemtoonverschil na, dat hier niet erg goed te horen is.
De v van ‘veel’ assimileert met de t van ‘tot’, wat het verschil met de f van ‘film’ neutraliseert. De klank van de ‘ee’ en van de korte ‘i’ zijn in het Nederlands al verwant, maar in de context van een l aan het eind van een lettergreep, die daardoor ‘dik’ is (technisch: gevelariseerd), nog meer. Vergelijk ‘schelen’ en ‘schillen’, erg verschillend, met ‘scheelt’ en ‘schilt’, lastig te onderscheiden. Evenzo: ‘vernielen’ en ‘vernieuwen’, zeer verschillend van klank. Maar ‘vernield’ en ‘vernieuwd’ (of, gelijkluidend: ‘vernielt’ en ‘vernieuwt’): bijna identiek, nauwelijks te onderscheiden als de context niet helpt.
Dat met die ‘l’ is wel regioafhankelijk: ik denk dat dit in Nederlandstalig België, en in andere streken waar de l in alle posities gelijk blijft, niet speelt. Wat ik beschrijf is vooral Randstadnederlands.