Kilowatt en kilowattuur

Project

In voornoemd bankklantenblad van de ASN Bank stond ook, maar dan op de bladzijden 12 t/m 14, een interessant artikel over een voormalige Franse luchtmachtbasis bij Toul-Rosière (mijn toevoeging: iets grotere plaatsjes in de buurt: Rosière-en-Haye en Jaillon, ten noordwesten van Nancy). Daar is een gigantisch zonnepanelenpark aangelegd, waarbij tevens is voorzien in slaapplaatsen voor vleermuizen.

Aan het eind van het artikel staat iets over energieopslag, een wezenlijk punt waar ik eerder ook over schreef.

De ASN Bank geeft geholpen bij de financiering van het zonne-energieproject. Op hun site staat een interessante landkaart met diverse projecten.

Capaciteit

Op pagina 12 staat, en ik citeer letterlijk:

PROJECTEN: diverse zonne-energieprojecten in Frankrijk, België en Nederland, grotendeels samen met andere banken gefinancierd. Het totaal geïnstalleerde vermogen: 116 megawatt­uur.

Dat kan niet, een vermogen gaat niet in wattuur, kilowattuur of megawattuur (Wh, kWh, MWh), maar in watt, kilowatt of megawatt (W, kW, MW). Het is een fout die vaak gemaakt wordt, zelfs in technische teksten.

Ook wordt (vooral in Franse of Amerikaanse bronnen) de k van kW en kWh nogal eens ten onrechte met een hoofdletter K geschreven (niet bij de ASN Bank overigens). Dat is niet goed: het hoofdlettergebruik van de eenheidssymbolen, maar ook van de symbolen voor de vermenigvuldigingsfactoren, is gestan­daardiseerd in het SI (système international) en voor alle talen gelijk.

Evenzo is het symbool voor massa kg en niet Kg of k.g of K.G. of iets dergelijks. Vreemd genoeg is die k hier geen vermenig­vuldigings­factor, want kg (kilogram) en niet g (gram) IS de basiseenheid voor massa in het SI. Theoretisch zou je gram dan als mkg (millikilogram) moeten schrijven en ton als kkg (kilokilogram), maar dat doet gelukkig niemand. En het moet ook niet, denk ik.

In het Nederlands is het symbool voor de vermogenseenheid W, met een hoofdletter, maar de eenheid zelf heet watt, met een kleine letter. Zo ook kilowatt (kW) en megawatt (MW). Ook dit is iets dat niet iedereen weet, ik zie het soms zelfs professionele taalgebruikers helaas fout doen. Mogelijk zijn dat dezelfde mensen die “Euro” schrijven als ze ‘euro’ bedoelen, maar dat heb ik niet precies bijgehouden.

Vermogen versus energie

Maar waarom gaat de capaciteit van een energiecentrale nou in megawatt en niet in megawattuur? Omdat megawattuur een eenheid van energie is, niet een eenheid van vermogen.

Vergelijk het met een auto: vermogen is als het ware de kracht waarmee de motor de auto voortstuwt. Beter en preciezer gezegd (dus nu zonder “als het ware”): de kracht waarmee de motor (via versnellingsbak en eindoverbrenging) de wielen aandrijft (in newton, symbool: N) maal de buitenstraal van de banden (in meter, m) is het koppel of moment (in newton-meter, Nm).

Dat koppel maal het toerental (in omwentelingen per seconde, uitgedrukt met symbooleenheden: 1/s of s-1) is het vermogen, in Nm/s ofwel watt. (In de praktijk is handiger: kW, kilowatt, met een extra factor duizend. 48 kW is 48.000 watt).

Levert de motor een uur lang 25 kW (het opgegeven vermogen is altijd het maximum, zo veel is normaal niet voortdurend nodig), dan heeft die motor 25 kWh aan mechanische arbeid (= energie) geleverd.

Vermogen is energie per tijdseenheid, energie is vermogen maal tijdsduur.

Voorbeeld:
86,4 kWh/dag =
86400 Wh / (60*60*24 s) =
24 Ws / 24 s = 24 W
(gemiddeld dan).

Ander voorbeeld: een verbruik van gemiddeld 200 watt komt overeen met 1753,2 kWh per jaar. Berekening:
200 * 24 * 365,25 / 1000.

PS

Via bovengenoemde kaart vond ik deze tekst over hetzelfde zonne-energieproject in Frankrijk. Daarin staat correct vermeld dat de capaciteit 116 megawattpiek (MWp) is, waarvan de ASN Bank 36 megawatt financierde. “Piek” wil dan natuurlijk zeggen dat die 116 MW is wat het park kan leveren bij onbewolkte hemel terwijl de zon hoog aan de hemel staat. Bij andere omstandigheden is het uiteraard minder, dat is nou eenmaal de natuur.

Dus ze weten bij deze bank wel hoe het moet en het foutje in het blad dat ik hierboven signaleerde, is waarschijnlijk een eenmalige vergissing. Kan gebeuren, neem ik niemand kwalijk. Fouten maken is menselijk.



Externe link: Electrical School.