Kritiek kunnen velen

Datering

Tekst vrijwel geheel van 6 september 2014. Na elders opslaan van losse notities voor verderstrekkende artikelen, en lichte bewerking van de overblijvende lopende tekst, gepubliceerd op .

Onthapseling

Op het blog Swapichou gebruikte de auteur met het pseudoniem “teigertje” twee dagen terug de uitdrukking “ten derde”, wat zoals ik vermoedde een verhaspeling was van het niet meer zo bekende en vaak onbegrepen ‘te berde’. Citaat:

Natuurlijk zal het geld bij Martin binnenstromen als hij zijn uitstekende onderzoek ten derde gaat brengen dus meer lijkt mij niet nodig, hij is goed en de rest volgt vanselluf.

De formulering van mijn kritiek was:

« “Ten derde”? Wat betekent dat? Mogelijk is ‘te berde’ bedoeld? Dat betekent ‘op het bord, of tafel’, vergelijk het Duitse woord Brett.

Over het algemeen is het af te raden moeilijke en/of ouderwetse uitdrukkingen te gebruiken als je die niet beheerst. Of raadpleeg een bron zoals internet of Van Dale.

https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/te-berde-brengen.  
 »

Ik viel ook nog over het woord “treurloze”, maar dat schijnt wel echt te bestaan. Kan, ik weet ook niet alles.

Mijn commentaar werd nu voor de verandering eens wel doorgelaten en het foutje werd hersteld. De auteur – of een andere censor, dat blijft onduidelijk, want een ondertekening ontbreekt – voegde toe:

Bedankt voor je inbreng, het te berde brengen was idd de bedoeling, maar wat ik mij bij jou wel eens afvraag is of je ook nog eens wat leuks te melden hebt als enkel kritiek. Het komt over als dwangmatig wat je doet Ruud.

Ik reageerde, maar dat is geschrapt; kom ik straks op terug.

Ironisch

Goed, mijn kritiek was niet zo vriendelijk gebracht, dat is waar. En openbaar, waardoor ik de auteur te kijk zette, hoewel ik haar (of zijn?) e-mailadres wel heb. Het had ook discreter gekund.

Maar later dacht ik: het is wel ironisch, dat de mensen achter een blog dat is opgericht voor en zijn bestaansrecht ontleent aan het openlijk afkraken van andere blogs – de ondertitel is namelijk: “Een complot blog [sic] voor anti-complotters” – blogs zoals Boublog, Martin Vrijland en Klokkenluideronline van Micha Kat – zelf geen kritiek kunnen velen.

Dat afkraken is vaak terecht. Zoals uit bovenstaande links blijkt, heb ik ook kritiek op die publicaties. Wie kaatst moet de bal verwachten – het is een beetje raar en kleinzielig om als je zelf regelmatig blogs en bloggers figuurlijk de grond in boort, het niet te kunnen hebben als iemand je wijst op een taalfoutje, al dan niet vriendelijk en respectvol gebracht.

Mijn reactie

Ik reageerde dus op het commentaar onder mijn reactie. Ik ga het hieronder vanuit mijn geheugen herschrijven, want het is verwijderd en ik had er geen kopie van gemaakt.

Oordeel zelf hoe extreem verschrikkelijk mijn reactie was of hoe kinderachtig om die te schrappen. (Wat hieronder tussen [ ] staat, voeg ik nu (6 september of 28 december) toe, dat had ik er op Swapichou niet bijgezet.)

1) Iets leuks: zie site.

2) Je oogst wat je zaait. Als je mensen met respect behandelt, krijg je dat ook weer terug.

Op andere sites
[ik doelde vooral op Opinieleiders en Ius mentis] zet ik onder een taalopmerking wel eens “Please delete after use, if any.)” [Echt in het Engels, ondanks voertaal Nederlands op die blogs. Ik weet namelijk zo even niet hoe je dat in het Nederlands ook zo kernachtig zou kunnen zeggen.]

Dat doen ze dan en verder niks aan de hand. [Of ze doen het niet (het ene niet en/of het andere niet) en dat geeft ook niks.]

Maar dat vereist dan natuurlijk wel dat bij het blog mense schrijve die kritiek kenne vele. [De spreektaalweergave zonder eind-n’n en het dialectische “kenne” was een aanloopje naar een link naar het liedje Karel, gezongen door Elsje de Wijn, waaraan ik toen al moest denken.] Link [werd door de blogsoftware spontaan imbedded gemaakt]:
https://www.youtube.com/watch?v=ILOIQf2FqD4.

[Daarin komen namelijk de onsterfelijke zinnen voor: “D’r zijn van die dage, dat ik niks ken vele. Ga maar liever schake met de interlektuwele.] ”

Dialect? Verouderd?

Het werkwoord ‘velen’ blijkt in de dikke Van Dale te staan. Ik dacht dat het misschien dialect zou zijn (Amsterdams? zeker ook Rotterdams), maar het woordenboek geeft ook citaten uit wat oudere geschreven bronnen. Geen dialect dus, wel verouderd, vermoedelijk. Ik heb het woord in elk geval al in geen jaren meer gehoord.

Willekeur

Anderen posten op Swapichou aan de lopende band links naar geinige muziekjes, maar als ik het doe, wordt het weggeveegd. Vermoedelijk door censor Jeroen H., die zich als volgt op aimabele wijze in de ‘discussie’ mengde:

De ruimte voor Ruud’s [sic] incompetente gezeik over woordkeuze en taal is wat mij betreft beperkt.

Met Jeroen H. had ik een tijdlang, vooral in de commentaarvelden bij Barracuda, een vriendelijke verstand­houding, ook als we het soms over enkele dingen niet eens waren. Dat kon toen nog gewoon.

Over hoe en waarom het misging later meer.