Traducer Le convitato (2)

Le 9 de maio 2020. Vide anque le prime parte.

Stilo

Critica de un critico in Facebook:
“un del grande problemas del traductores ordinari es que illes non es capabile de liberar se del peso litteral del parolas”.
e anque:
“(troppo de formalismo e "literalismo" que rende le traduction passabile, ma ni fluide ni "fresc" - a mi aviso, obviemente)”

Io comprende le critica, ma io non lo condivide. Le original anque non es fresc, ma romantic e lugubre. Le traduction reface le original, in un altere lingua.

Plure philosophias de traduction es possibile. Le mie es que tote le elementos de significato, in tote le parolas e medios grammatical, debe anque apparer usquam in le traduction, si forsan in altere parolas e altere medios grammatical, si illo es necesse pro lassar le traduction sonar ‘natural’. Ma que es ‘natural’ in un lingua como interlingua? Il non existe multo de tradition establite. Probabilemente in iste question debe decider le linguas fonte de interlingua, que nonobstante es totes differente, e que non cata scriptor e traductor qui scribe in interlingua, maestra. Io per exemplo non sape italiano, e poc francese e espaniol.

E si le lingua fonte del traduction, hic le anglese, es anque un lingua fonte de interlingua, …, que facer?

In mi opinion anque le stilo e periodo del original debe reapparer in le traduction. In iste caso: le romantismo, le essayos del autor de usar multe descriptiones pompose del natura, del paisage, del tempore, pro crear un atmosphera mysteriose, lugubre e ominose. Il ha multe tal descriptiones, forsan troppo. Ma io non vide un carga pro me como traductor de ‘corriger’ iste decisiones del autor. Le original es como es, e debe esser assi recreate in le altere lingua.

Il serea interessante si alcuno faceva un traduction completemente differente, desde un philosophia differente. Forsan mesmo plure altere traductiones. E.g. recontar le mesme conto, ma in un stilo fresc e moderne, con phrases plus curte e to the point, con parolas simple e cognoscite, forsan intra le limitationes del 2500 parolas del serie Facile a leger.

Illo in mi opinion non serea traducer, plus tosto recontar. Ma anque possibile e anque valide. Il non plus ha derectos de autor sur le original, ergo cata un qui vole, pote facer lo e anque publicar le resultato sin restrictiones.

Plus super ‘inchoar’

Critica: «"inchoava" correcte, ma stilo affectate».

Isto es ver. Ma me place usar iste parola. Duo argumentos non multo forte e convincente, ma le mies:

To start in anglese es un verbo normal e usual. ‘Inchoar’ non es un parola ordinari in interlingua. Ergo non un bon traduction. Ma il ha altere punctos in le texto e traduction, ubi io esseva fortiate de traducer un parola anglese peculiar e special con un parola de interlingua multo plus quotidian. Le vocabulario de interlingua es ric, ma non tanto ric que vermente cata nuance que es possibile in anglese, pote sempre e totalmente esser replicate in interlingua. Differentias de iste sorta existe in cata par de linguas, in cata del duo directiones de comparation e traduction.
Per a vices traducer un parola normal con un parola minus normal, e vice versa, io spera haber create un certe balancia in le traduction, assi que le proportion de parolas de cata die, e de parolas marcate e litterari, es similar in original e traduction.
Mi intention non es de scriber poemas in prosa, e mesmo si io lo voleva, io non lo poterea. Tamen, anque in prosa, io tene conto del metro: le texto debe esser agradabile a leger, haber un bon rhythmo. Le ricchessa e flexibilitate de interlingua me lassa facer lo: il ha multe synonymos e quasi-synonymos, que saepe differe in lor numero de syllabas e in le syllaba accentuate, e il ha un certe libertate in le ordine de parolas e del membros de un phrase.
Io sentiva que pro isto ‘initiava’ o ‘comenciava’ non serea bon in le prime phrase, e 'inchoava' serea melior. Ma de facto, si on pronuncia le /i/ non-accentuate, ante un secunde vocal que es accentuate, como un semivocal, le numero de syllabas es equal: quatro, e le patrono de accentuation tamben: ‘..-.’: [iniˈt͡sjava], [komenˈt͡sjava], [iŋkoˈava].

Io sape que in espaniol e portugese on tracta iste typo de /i/ assi. Anque in italiano? Il sembla que si, viste nomines como Chiara [ˈkjara] e Machiavelli [makjaˈvel:i].

An on poterea in interlingua anque validemente pronunciar iste sorta de /i/ plus longe, quasi como un syllaba per se mesme? [init͡siˈava], [koment͡siˈava], con cinque syllabas. Le grammatica non es superclar super illo, o sembla tolerar ambes: “i [...] when unstressed before a vowel, like in 'onion' or in 'phobia');”. Le transcription phonetic in le dictionarios Collins e Merriam-Webster non tracta le littera ‘i’ in iste parolas exemplar equalmente: ʌnjən, \ ˈən-yən \, foʊbiə, \ ˈfō-bē-ə \.

Un meravilia?

Ancora un critica justificate: «"Nemo vive ibi centenas de annos" - si un persona vive un centena de annos isto ja es(serea) un cosa "meraviliose"».

Io admitte, le formulation non es optime. Ma il es possibile que le anglese original anque non es correcte? Forsan un for es requirite? No one has lived there for hundreds of years serea melior? Io non es certe, io non es un parlator native del anglese.

Un factor del qual nos certo debe tener conto, es que qui parla hic in le conto es Johann. Le lingua materne de Johann es le germano, un lingua que le figura ‘io’ non parla. Le anglese de Johann es sovente plus o minus comprensibile, ma deveni problematic (non pro me, ma como conta le figura ‘io’, le narrator al prime persona) quando ille es emotional, agitate, nervose o anxie – que ille es quasi toto le tempore.

In le phrase ora sub consideration io non ha traducite con un interlingua intentionalmente incorrecte o curiose, io ha copiate litteralmente le anglese. Ma il ha un situation in le qual il es differente. Le phrase «‘Buried him—him what killed themselves.’» es fortemente ingrammatical, e scriber lo assi debe haber essite un action premeditate del autor.

Le parola “what” non pote referer a un persona, pro illo on usa ‘who’, o forsan a vices ‘that’. Usar “what” es incorrecte o forsan dialectal: io crede que in Cockney English illo serea possibile. Ha io audite lo in le serie “Upstairs, downstairs”, del character Sarah Moffat, interpretate per le actrice Pauline Collins?

Anque le singular “him” e le plural “themselves” es contradictori e incorrecte.

Mi traduction, «‘Interrat le – le que occideva se.’» es anque expresso incorrecte, in plure respectos – le forma «interrat» non es interlingua, ma interlingue. O occidental, que es le mesme lingua.