Uitzending 11 februari, uitwerking
Zaterdagochtend even voor achten hoorde ik (nog half slapend) op Radio 1 twee opmerkingen waar ik aanstoot aan nam. Ze houden namelijk volgens mij in dat de programmamakers geen inhoudelijke discussie of feiten in hun programma willen en het publiek niet willen informeren.
Wel werd vermeld dat er die dag wereldwijd demonstraties zouden zijn tegen ACTA. Maar de mensen moeten zich – in de visie van deze radiomakers zoals ik die interpreteer – liever niet afvragen waartegen precies, en in hoeverre, en waarom, die protesten dan eventueel terecht zouden kunnen zijn.
Ik vind dat een verkeerde opvatting van de rol die het medium radio kan en moet spelen. Maak dan liever geen programma, als het toch nergens over mag gaan!
De uitzending is terug te luisteren via de terugluisterservice. Het betreffende uur, 11 februari van 7 tot 8 ’s ochtends, staat hier. Het item loopt daarbinnen van 51m27s tot 56m09s.
De presentator was Bert van Slooten, de genodigde professor Mireille Hildebrandt (hier en hier meer info van en over haar).
Bert van Slooten leidde in:
“In meer dan 20 landen in Europa wordt vandaag gedemonstreerd tegen ACTA, [...]”
Even verderop ging hij naar de vraagstelling:
“Ik hoor minister Verhagen zeggen dat het niets verandert voor Nederlandse internetgebruikers. Is dat een terechte stelling?”
Mevrouw Hildebrandt gaf als haar mening dat Nederland met de huidige wetgeving al verdragsconform is, maar ze maakte zich zorgen over artikel 7. In artikel 8 staat dat op last van een rechter inbreukmakende inhoud (Engels: infringing content) van een site verwijderd moet kunnen worden. Maar in artikel 7 staat dat als het ook kan via administratieve procedures, “dat dan” – in de woorden van mevrouw Hildebrandt – “artikel 8 ook geldt”.
Ik ben zelf ook erg van de artikelen en de letterlijke citaten, dus ik heb ze er even bij gepakt: hier staat de Nederlandse verdragstekst en hier de Engelse.
Het blijkt dat artikel 7 niet verwijst naar artikel 8, maar naar “beginselen die in wezen gelijkwaardig zijn aan die welke in deze afdeling zijn vervat” (Engels: “principles equivalent in substance to those set forth in this Section”).
Die afdeling (Section) omvat de artikelen 6 tot en met 12. Ik denk zelf dat het niet alleen gaat om de “rechterlijke autoriteiten” (Engels: “judicial authorities”) uit artikel 8, maar ook om artikel 6, waarin staat:
“Deze procedures dienen zodanig te worden toegepast dat het scheppen van belemmeringen voor legitiem handelsverkeer wordt vermeden en dat wordt voorzien in waarborgen tegen misbruik van deze procedures.”
Ik denk dat met dat misbruik van procedures bijvoorbeeld bedoeld wordt dat ze zouden worden ingezet ter beperking van de vrijheid van meningsuiting en andere rechten van burgers. Dat is waar de demonstranten bang voor zijn, maar de verdragstekst bevat daar dus bepalingen over. Dat vind ik belangrijk.
Op tijdstip 54m36s grijpt presentator Bert van Slooten in:
“Nou ... ja ... voordat we ook artikel 9 en artikel 6 ook nog gaan behandelen, nee want, [...]”, en radiomaker en geïnterviewde lachen samen de ontstane spanning weg.
Hij wil geen artikelen, hij wil alleen weten of ze zelf (als staat, als potentiële verdragspartij, bedoelt hij) zou tekenen. Dat zou ze niet. Ik citeer vanaf 54m59s:
“Nou twee dingen, op
grond van, en ik heb het toch over die artikelen,
omdat, d’r wordt heel veel vaag gepraat, hè,
d’r staat dit, en d’r staat dat.
Ik hoor
mensen nooit zeggen waar dat dan staat.
D’r wordt vaak gezegd
dat er in dat verdrag zou staan dat
internetserviceproviders moeten gaan filteren
en monitoren.
Dat staat er niet in.
En degenen die het daarover hebben noemen
natuurlijk ook zelden een artikel, daardoor kun
je niet nakijken of het klopt wat ze zeggen,
dus ik ga toch een beetje op die artikelen zitten
dan kan iemand ook weer bekritiseren
wat ik zeg.”
Even later, om 55m55s, kapt Bert van Slooten Mireille Hildebrandt weer af:
“Ja. Maar dan komen we toch weer bij die artikelen terecht.”
Ik begrijp hem wel. Er is een bepaalde tijd ingeruimd voor het onderwerp en die is bijna op. Misschien zit er wel een regisseur in zijn oor te roepen dat het echt tijd wordt voor nog snel een ander item en het weer en de elfstedentocht en voetbal en het nieuws.
En de professor praat nogal langzaam en bedachtzaam (dat is goed, daar wordt het duidelijker van) maar ook wat langdradig, zodat de beschikbare tijd snel opverbruikt is.
Maar dan denk ik: als je dan zo’n interessant maar ingewikkeld onderwerp behandelt, neem er dan meer tijd voor. Lees zelf van tevoren die verdragsartikelen goed door, zodat je de te veel uitweidende deskundige scherp en ter zake kunt bijsturen. Want het gaat wel degelijk om die artikelen waar Bert van Slooten steeds niet van wil horen.
Zoals het nu gaat krijg ik de indruk – maar dan chargeer ik – dat hij er liever een sensatieonderwerp van wil maken: de hele wereld staat op z’n kop door ACTA, overal demonstraties, en zelfs deze professor, die er alles van weet, zou het verdrag ook niet tekenen als ze erover ging! Wat een toestand!
En waar gaat het dan precies over? Wat staat er dan precies in dat verdrag? Wat betekent dat, hoe interpreteer je dat, wat zijn de consequenties, wat zijn de waarborgen, wat zijn die waard?
Dat willen we niet weten, dat voert te ver, dat gaat te diep, “dat zijn weer die artikelen.”
Een foute mentaliteit, vind ik dat. Zo maak je geen goeie radio.