De verpleegster als geldbuidel

DeepL in de bocht: volgens hem/haar/het mag je Duits ‘Geldbeutel’ vertalen als ‘verpleegster’. Logisch toch?

Deze misser bewijst dat DeepL niet echt 42 vertaalcombinaties heeft – 7 talen (en, de, fr, es, it, nl, pl), dus 7 keer 6 combi’s, 84 in twee richtingen – maar net als Google Translate stiekem alles via het Engels doet. Alsof Engels de heilige graal aller talen is.

Het Duitse woord ‘Geldbeutel’ vertaalt DeepL namelijk correct naar het Engels als ‘purse’. Maar dat woord is op raadselachtige wijze niet in DeepL zijn woordenboek terecht gekomen, dus neemt hij op de gok en zonder melding maar iets dat er klankmatig op lijkt: ‘nurse’.

Wel ja, joh!

Zo kan ik het ook. Sterker nog, ik kan het beter. Zelfs bij deze voor mij lastige (en professioneel niet aangeboden) vertaal­richting Engels naar Duits. Het betreft een eigen stuk waarvan ik ook een Duitse versie wil hebben. Zonder te betalen voor een echte vertaler, omdat die kosten toch niet terug te verdienen zijn. Soms spiek ik bij het vertalen met hulp van DeepL in mijn eigen eerdere Nederlandse vertaling.

Wat niet helemaal eerlijk is, is dat ik hier DeepL geen context aanbied. Maar ik ben juist aan het zoeken omdat wat er mét context uitkwam, in dit geval ook suboptimaal was. Of beter: helemaal fout.

Today, in the United States, money used in transactions is mainly of three kinds — currency (paper money and coins in the pockets and purses of the public);

werd bij DeepL:

Heute, in den Vereinigten Staaten, Geld für Transaktionen verwendet wird, ist vor allem von drei Arten – Währung (Papiergeld und Münzen in den Taschen und Geldbörsen der Öffentlichkeit);

Dat is echt niet goed. DeepL vat de Engelse zin – die niet van mij kwam, het is een citaat uit een Amerikaans document – grammaticaal helemaal verkeerd op, wat blijkt uit de hier onterechte Duitse inversie “verwendet wird” op grond van “Heute”. ‘Geldbörse’ is dan weer wel een goed woord, daar zit het probleem niet. Toch zocht ik, omdat ik de zin toch al verbouwen moest, naar eventuele Duitse alternatieven ook voor dat woord.

Opmerkelijk: als je rechtstreeks aan DeepL vraagt hoe je ‘purse’ in het Duits zou kunnen vertalen, kent hij het woord opeens wel, zodat hij niet stiekem ‘nurse’ vertaalt. Alleen, dan maakt hij er ‘Handtasche’ van. Ja, dat kan het ook betekenen, in Amerika en Canada wel tenminste. In Brits Engels eerder ‘bag’ of ‘handbag’.

Heel merkwaardig is ook dat die vertaling ‘Handtasche’ verschijnt als je DeepL de opgave voert in de vorm ‘Purse.’. Haal je die punt erachter weg, dan is de Duitse vertaling opeens ‘Portemonnaie’. Ook goed, in sommige contexten. Heel knap dat DeepL door deep learning rekening weet te houden met context (en dat bedoel ik zonder een zweem van sarcasme), maar op deze manier reageren op het al dan niet aanwezig zijn van een punt, dat slaat helemaal nergens op.

Ongetwijfeld is dit door meer training allemaal op te lossen, en de kans is groot dat als u dit artikel pas enkele weken of maanden na schrijfdatum leest, mijn bevindingen niet meer blijken te kloppen. Want het concept van DeepL, en voor een groot deel nu al ook de uitvoering, is uitstekend. Ik ben en blijf bewonderaar.


Vervolg 21 december 2017

Zie aldaar.